Door Harrie Kiekebosch
“Ik weet de getallen niet helemaal zeker meer, maar volgens mij zei voorzitter Ton Groot Beumer bij RTV Oost dat er 700 vrijwilligers meehelpen het R&B-festival te organiseren. Bij de Ommer Bissingh, de Blauwe Bogen dagen in Dalfsen, de Ponyweek, Midzomerfeesten, Koale Karmse… overal geldt hetzelfde: vrijwilligers zijn de kurk.
Nu las ik laatst op ‘De Correspondent’ een filosofie vanuit de gedachte dat we in onze maatschappij alles kapitaliseren. Alles wordt uitgedrukt in geld. De zorg wordt niet gemeten naar kwaliteit, maar naar kosten. Studie wordt niet langs een kwaliteitslat van ‘het beste’ gelegd, maar naar wat het kost. Personeel kun je niet inzetten naar productiebehoefte, je moet kijken wat het kost. Met milieu gaan we niet verstandig om, we kijken naar geld.
En toch, filosofeerde de schrijver van het stuk, “zijn we met z’n allen helemaal niet zo kapitalistisch als we denken. Feitelijk zijn we zo communistisch als maar kan.” En hij begon met een heel klein voorbeeld: we delen aan tafel de kaasschaaf.
Het kostte me wat nadenken om de omvang van dat vergelijk te bevatten. Het hele huishouden is gebaseerd op communistisch denken. Het is één groot bolwerk van met z’n allen alle taken doen, terwijl de inkomsten meestal onevenredig veel op één van de gezinsleden drukt (ik probeer voorzichtig om te omzeilen dat de man het geld verdient en de vrouw het huishouden doet).
Het zou wel eens zo kunnen zijn dat de meest kapitalistisch ingestelde kostwinner dat alleen maar kan zijn vanwege de communistische manier waarop zijn eigen huishouden is ingericht!
Kapitalisme is ten dode opgeschreven als er ook niet heel veel communisme is.
Geen huishouden kan zonder communisme. Geen basisschool kan zonder voorleesmoeders. Geen voetbalclub zonder gratis werkende trainers. Geen tentfeest zonder vrijwilligers. Hulde aan hen.
De metafoor van de kaasschaaf. Begint daar wellicht het snappen van een basisinkomen voor iedereen? Dan kunnen we nog meer mooie dingen waarmaken waar nu geen geld voor is.”